3/12/08

RADIO ENA VAL D'ARAN



Ena Val d'Aran, coma toti sabetz a ua lengua pròpia e oficiau que ei er aranés (occitan d'Aran) mès non i a television en aranés (occitan) sonque eth diuendres en TV3 entath mieidia e radio 30 o 45 menuts peth maitin ena emisora de Catalunya Informació e pro. Que non i age television e radio pròpies, ac pogui comprene, ei un lòc petit... Tanben esta ben que se hèsquen es informatius deth maitin e un resum dera setmana eth diuendres, mès da era sensacion de que falte quauquarren. En aute costat dera frontèra politica (que non fisica), ena Occitània grana i a diuèrses radios que emten en occitan, es lòcs des d'on emeten aguestes radios ei relatiuament apròp ara Val d'Aran, jo non sai coma foncione aguest tèma, mès tant dificil ei que eth Conselh dera d'Aran hèsque lo necessari entà aconseguir que aguestes radios que s'entenen peth costat dera Val d'Aran, mès en estat francés se poguen arribar a entener en Aran. Torni a repetir que non sai com va açò, se quauquarrés me pòt dider se ei impossible o se non ei tan dificl, ac agrairia molt. Cau tier en compde que jo ena Val d'Aran pogui entener ua radio que s'emet en Madrid e en Barcelona, que ei mès luenh, mès tanben ei vertat que ei eth madeish estat. Escriuent açò jo sonque volia se quauquarrés m'ac pòt explicar. fòrça gracies
Adishatz

21/11/08

GAROÑA NO, GRÀCIES

Eth dia d'ager, uns activistes de Greenpeace, se plantèren deuant dera vielha centrau nuclear de Garoña, en Burgos. Siguec un acte pacific per part de Greenpeace, mès per part des vigillants dera centrau non, les receberen damb manguères d'aigua a fòrça pression, mès resistiren enquia auer plantat un gran container, entà estar-i quauqui dies. Logicament aguesta non ei era unica organitzacion que protèste contra aguestes centraus nuclears tant antigues, as quaus ja les tocarie barrar mès sajen de alongar era data de barrament, se non que totes es organitzacions ecologistes ac hèn, d'ua manèra o ua auta. Realment es centraus nuclears pòden èster perilhoses a part d'èster molt contaminants, e mès aguestes tan vielhes que poden començar a falhar es cuases, coma en Ascó o Vandellós.

Occitània contra lo nuclear!

Adishatz a toti!

16/11/08

TORNEM-I


Adiu a toti.
Auem estat ua bona temporada sense escriuer arren en blòg. Ja sigue, per manca d'internet, per ganduleria... Mès ara vam a proposar-mos de penjar un escrit setmanau com a mínim. Jo me comprometi a penjar un dia ara setmana bèth escrit, mès se bèra setmana no pogui demori que me perdonesquetz. Demori que continuesquetz entrant en blòg, pr'amor que ara anarà cambiant.
Ua abraçada a toti.
Farem tot petar!

15/10/08

MONUMENT EN AUMENATGE ARA LENGUA E CULTURA ARANESA


Eth passat dissabte 11 d'octobre, siguec inagurat eth bastiment d'un monument que represente ara lengua e cultura aranesa ena localitat de Vielha.
Eth monument, qu'ei eth resultat dera colaboracion dera asociacion aranesa: "Lengua Viua", e eth trebalh de plasmacion dera idea deth arquitecte Andrèu Ricard, a estat bastit damb pèira dera cantèra de Les (Val d'Aran) en Itàlia.
Ena presentacion podérem enténer es paraules de Lisa Escala, portanveu dera associacion, e de Janet Ricard, era fraia deth arquitècte, que liegec un discors escrit peth madeish, pr'amor que non poguec assistir ar acte. Tanben parlèc Paco Boya, síndic d'Aran.
Eth monument qu'ei plaçat ath deuant deth Conselh Generau d'Aran.

29/8/08

LO BLOGUITGE. QU'EI AQUERÒ??


Lo Bloguitge ei un malhum de blògs occitans: cada blogaire place era lista des auti sus eth sòn blòg. Atau es cercadors coma Google e d'auti mos mòstren en es sues cerques, hè mes buzz occitans ena web e mos permet de coneisher d'auti blogaires occitans.
Entà participar d'aguest projècte cada blogaire a de placar sus eth sòn blog era lista e acceptar aguesta carta:

1- Volem defensar e difusir era lengua occitana(laguens de totes es sues variantes) utilizant-la sus internet entà parlar de tot.

2- Volem participar ena construccion dera civilizacion occitana, eredèra des trobadors, deth Felibritge e dera cultura populara entà portar ara civilizacion umana mondiau era nòsta votz e eth nòste punt de vista originau.

7/8/08

ARAN PER SA LENGUA


Aran per sa lengua, siguèc estonant, com cada an. Nadau eiguèc un beròi concèrt en que no manqueren es cançons, que mes que mes son himnes dera nòsta térra.Tapòc escatimeren es còps de moscatelh ne es bocins de còca.

Siguéc fòrça polit de véir a ua gran part dera joenessa d'Aran vinculada damb era lengua e cultura pròpies deth país. Encara que un gran numerò sonque se botje pera tèrra aquèth dia. Desde aguest blog, convidam a toti es joeni d'Aran a reivindicar-se a favor dera val d'Aran en benefíci dera nòsta cultura e identitat pròpies. Per qué non poder decidír sus eth futur deth nòste territòri?Per qué non amassamos toti e sajar de hemos a sénter? Per qué non reivindicar era nòsta cultura, que semble que cada viatge semble que sigue més mòrta? Per qué non formar part des joventuts deth prumér partit que lute pera lengua e cultura aranesa e occitana?
Entre toti es joeni, gojats e gojates, que poiríem sajar de hèr bèra causa grana, e que se mos prenès més en compde.
Més enta d'açò, non auem de sentirmos reivindicatius sonque eth darrèr dimenge de junhsèga ena hèsta d'Aran per sa lengua. Cau reivindicar-se es 24 hores deth dia, 7 dies ara setmana, e açò coménce peth usatge deth aranés!Parla-lo!

23/5/08

NON ATH TRANSVASSAMENT!



Adiu a toti.
Aué vos voi parlar sus eth transvassament que se vò hèr en riu Ebro. Ei sabut per toti que en Barcelona i a falta d'aigua ( non solet en Barcelona), mès era aigua der Ebro serie en major part tà Barcelona. Barcelona a mieis suficients entà aconseguir aigua, com comprar-la... Entà hèr aguest transvassament calerie expropiar es tèrres a uns 800 pagesi que viuen d'aquerò, vau era pena destroçar era vida a 800 pagesi, destroçar era natura, entà poder hèr arribar aigua en Barcelona, que a era capacitat de comprar-la, e qui mos ditz que damb aquera aigua non s'ampliran piscines, e se regaran jardins? Se diderem non ath transvassament quan volien portar era aigua entà Murcia e País Valencià, perque ara cau dider que si? Dilhèu non ei exactament eth madeish cas, dilhèu.
En tot cas des d'aguest blòg èm en desacord damb eth transvassament.Perqué tostemp cau ajudar a Barcelona?, se dempús eth govèrn català ei centralista, se preocupe mès de Barcelona que des zones de montanha, per exemple, o des tèrres de Ebre.
NON AS TRANSVASSAMENTS!!!

Visca era tèrra!

4/5/08

OGM


Es OGM com eth sòn nòm indique vò dider Organismes genèticament modificats. Son organismes sintetizants en un laboratòri entà que creishquen mès rapidament e que siguen fòrça mè grani. I a fòrça organitzacions ecologistes que ja ac an denonciat ja que pòden contaminar cultius naturaus a causa deth vent. Era gent que ei a favor d'açò ditz que pòt erradicar era gana en mon, e se pòden configurar aliments tà evitar malauties, com per exemple vaques que donguen lèit damb antibiòtics... Açò serie un desastre, ja se perderie tota era naturalesa des aliments e serie tot quimic e artificiau, creat damb era tecnologia. Era industria des OGM no compde damb eth supòrt de cap país deth mon, e s'està imposant ara fòrça. Des de aguest blog mos unim ara campanha en contra des OGM.

DIA INTERNACIONAU DES TREBALHADORS


Eth passat dia 1 de mai siguec eth dia internacionau des trebalhadors, i aueren fòrça manifestacions per tot eth mon. En estat espanhòu toti es sindicats(cnt, ugt, ccoo...), convoquèren manifestacions aguest dia, entà reclamar es drets des trebalhadors.


CNT (espanha)

CNT ( frança)
UGT
CCOO

20/4/08

ERA TORNERIA

Adiu a toti, ací vos deisham ua petita explicaion sus lo que ei era torneira e que se n'a hèt ara.


-Que ei era Torneria?

Eth dret dit de torneria ei ua lei que regíe vigenta en territòri dera Val d'Aran des deth 23 d'Agost deth an 1313 enquia hè un corròp de mesi.

-Quini privilègis autòrgue era Torneria?

Damb era Torneria, quinsevolh persona aranesa, se credie convenient eth auer de véner cases, tèrres o quinsevolh propietat sua auie de recórrer en prumèr lòc as frairs (en cas de que n'auessen) o as membres dera familha més propèrs entà que sigues un membre dera familha qui poguès contunhar damb era possesion des propietats, de manèra qu’es tèrres d' Aran tostemps perteneguesen as aranesi. S’era familha didie que non, alavetz eth venedor ac podie véner a quinsevolh persona, encara que sigue extranha ara torneria.


-A on ei era torneria?

En Llibre cinquè deth codi civil de Catalunya s’eliminèc eth dret de torneria qu’ara sonque ei aplicable a finques rustiques e cases pairaus, e non a tot tipe de finques, cases, tèrres...
Eth libre cinquè siguec aprovat peth Parlament de Catalonha eth mes de mai de 2006. Alavetz perderem un des drets mès antics deth nòste pòble. Quauquarres mos aurie d’explicar perque?

17/4/08

OCCITÀNIA A PÈ


Adiu kamarades.
Aguest an 2008 ena nòsta nacion, Occitània, aurà lòc un hèt que podem dider que serà important. Se tracte de ua caminata que gesserà eth 30 d'agost de Vinai en Val d'Estura, e acabarà eth 7 de noveme en Vielha, Val d'Aran. Aguesta caminata durarà 70 dies de viatge damb mès de 1300 km. Aguest ei un hèt important entara lengua e cultura occitana, que ei pratimòni mondial dera humanitat, entà da a coneisher ath mon era lengua des trobadors, de Frederic Mistral.... Es dera foto son es "organitzadors" d'aguesta accion. Entà saber mès sus aguest tèma, visitats aguest lòc: Chambra d'òc

Visca Occitània e tots los pòbles!!!

26/3/08

REPRESION CHINA EN TIBET












Tibet ei un petit país en Himalaya, que ara forme part de China. Entàs Jocs Olimpics no dèishen participar a Tibet com a un país independent, e açò provoquèc manifestacions pacifiques per part dera gent deth Tibet. En canvi China a començat ua fòrta luta contra aguest petit país, aucint a gent, que participe en protèstes tostemp pacifiques. Eth Dalai-Lama, eth lider espirituau deth Tibet viu en exili per culpa de China. China ei ua dictadura, diden que comunista, pero açò non ei comunisme ne ei arren. Aciu vos dèishi tres webs enta poder signar ua peticion entara libertat deth Tibet: http://www.rsf.org/article.php3?id_article=22659
Visca Tibet liure!!!
Comunisme e libertat!!!

10/3/08

ELECCIONS 2008


Eth PSOE a guanhat es eleccions, que volguesquem o no tostem ei milhor que non eth PP, pero no mos enganhesquem, que açò no serà bon entà Catalunya. Es dus partits an augmentat en vots desde er an 2004 e per sòrt non an aconseguit majoria absoluta. ERC a baishat ara mitat de representants e en canvi CIU a aumentat en un, e IU a perdut eth grup parlamentari.

8/3/08

ELECCIONS 2008

Aué, dia 9 de març an lòc es eleccions generaus der estat ath quau pertanhem, mès que non ei era nòsta nacion. Sonque pòden guanhar dus partits, PP o PSOE, que guanhe qui guanhe non serà pas guaire bon entà Catalonha e enta era Val d'Aran. Quan agen passat es eleccions ja tornaram a escrieuer comentant aveir que tal a anat tot. Entà acabar sonque dider ua causa, er antentat de ETA a estat un atentat cobard, contra un praube òme.
Adishatz a toti!!!

18/2/08

LA "NERVIÓS TROBADORS"


Eth passat dia 16 d'hereuèr auec lòc en pòble de Capestang eth concèrt de presentacion deth nau Goulamas-k, era "Nerviós Trobadors". Coma tostemps no i poguí anar mès ma'n condat quesiguec ua passada. Non se pòt dider que sigue milhor que eth de "Fai Petar" mès tanpòc ei pitjor, ei diferent. Damb un estil mès tradicionau, mès tostemps damb er Ska, eth ragga e eth ròck que caracteritzen a Goulamas-k. Entà qui volgue veir es fòtos deth concèrt e veir 3 videos aciu vos passi un link: http://ceramiste-peintreapuisserguier.midiblogs.com/ ei fòrça interessant.
mèrci plan a toti e adishatz

10/1/08

FREEBATASUNA

-OCCITAN
Deuant era detencion de pròp de 20 representants dera esquèrra independentista basca, auem iniciat ua campanha de denuncia.

Se ès d'acòrd damb eth manifèst, unis-te-i.

Sonque as de penjar un comentari en tòn blog, mensatgeria instantania, corrèu electrònic, myspace, fotolog... damb era paraula freebatasuna.


Manifest:
Entà ua solucion democratica, sobren es paraules: freebatasuna.

-EUSKARA
Euskal ezker independentistako 20 ordezkari inguru atxilotu dituztela-eta, salaketa kanpaina abiatu dugu.

Adierazpenarekin ados bazaude, bat egin ezazu.

Zure blogean, bat-bateko mezularitzan, epostan, Myspacen, Fotologen... freebatasuna hitza duen post bat idatzi besterik ez duzu egin behar.

Adierazpena:
Konponbide demokratiko baten alde: hitzak soberan daude: freebatasuna

-CATALÀ
Davant la detenció de prop de 20 representants de l’esquerra independentista basca, hem iniciat una campanya de denúncia.

Si estàs d’acord amb el manifest, uneix-t'hi.

Només has de penjar un post al teu blog, a la missatgeria instantània, correu electrònic, myspace, fotolog… amb la paraula freebatasuna.

Manifest:
Per una solució democràtica, sobren les paraules: freebatasuna

-CASTELLANO
Ante la detención de cerca de 20 representantes de la izquierda independentista vasca, hemos iniciado una campaña de denuncia.

Si estás de acuerdo con el manifiesto, únete.

Sólo tienes que colgar un post en tu blog, en mensajería instantánea,e-mail, Myspace, Fotolog... con la palabra freebatasuna.

Manifiesto:
Por una solución democrática, sobran la palabras: freebatasuna

-ENGLISH
We have started a campaign to report the arrest of near 20 Basque left wing independentist representatives.

If you agree with our manifest, join the campaing.

You just need to publish a post in your blog, instant messenger, e-mail, Myspace, Fotolog... with this word: freebatasuna.

Manifest:
Looking forward to a democratic solution, words are more than enough: freebatasuna

-PORTUGUÉS
Perante a detençom de perto de 20 representantes da esquerda independentista basca, iniciamos umha camapanha de denúncia. Se estás dacordo une-te.

Só tés que pendurar um post no teu blog, mensageria instantánea, e-mail, Myspace, Foto-log... coa palavra freebatasuna.

Manifesto:

Por umha solucçom democrática, as palavras sombram-se: freebatasuna.

-ARAGONÉS
Debán d´a detenzión d´arredol de 20 representans d´a cucha independentista basca ,emos escomenzipiato una campaña de denunzia.

Si yes d´alcuerdo con o manifiesto ,une-te.
So tiens que colgar un post en o tuyo blog,en mensacheria instantania ,e_mail,Myspace,Fotolog..con a parola freebatasuna

Manifiesto:
Per una soluzión democratica ,sobran as parolas :freebatasuna

-ITALIANO
In seguito all'arresto di una ventina di rappresentanti della sinistra indipendentista basca, abbiamo iniziato una campagna di denuncia.

Se sei d'accordo con il manifesto, partecipa.

Devi solo pubblicare un post sul tuo blog, sul tuo messenger, e-mailm Myspace, Fotolog... con la parola freebatasuna.

Manifesto:
Per una soluzione democratica, non servono altre parole: freebatasuna

-FRANÇAIS
Face à la détention d’une vingtaine de représentants de la gauche indépendantiste basque, nous avons lancé une campagne de dénonciation.

Si tu es d'accord avec le manifeste, unis-toi.

Il suffit de mettre un post dans ton blog, sur un réseau de messagerie instantanée, émail, Myspace, Fotolog... avec le mot freebatasuna.

Manifeste : Pour une solution démocratique, les mots sont de trop : freebatasuna

-GALEGO
Perante a detención de preto de 20 representates da esquerda indepentistas basca, iniciamos unha campaña de denuncia.

Se concordas sumate.

Só tes que pendurar un post no teu blog, en mesaxeria instantánea, e-mail, Myspace, Fotolog.... coa palabra freebatasuna.

Manifesto:

Por unha solución democrática, as palabras sobranse: freebatasuna.

-ASTURIANU
Énte la detención d'una ventena de representantes d'esquierda independentista vasca, entamamos una campaña de denuncia.

Si tas d'acuerdu, sofita'l manifiestu.

Namái tienes qu'espublizar un post nel to blogue, nel to messender, corréu, Myspace, Fotolog... cola palabra freebatasuna.

Manifiestu:
Por una solución democráctica, les palabres sobren: freebatasuna.