Adiu a toti, ací vos deisham ua petita explicaion sus lo que ei era torneira e que se n'a hèt ara.
-Que ei era Torneria?
Eth dret dit de torneria ei ua lei que regíe vigenta en territòri dera Val d'Aran des deth 23 d'Agost deth an 1313 enquia hè un corròp de mesi.
-Quini privilègis autòrgue era Torneria?
Damb era Torneria, quinsevolh persona aranesa, se credie convenient eth auer de véner cases, tèrres o quinsevolh propietat sua auie de recórrer en prumèr lòc as frairs (en cas de que n'auessen) o as membres dera familha més propèrs entà que sigues un membre dera familha qui poguès contunhar damb era possesion des propietats, de manèra qu’es tèrres d' Aran tostemps perteneguesen as aranesi. S’era familha didie que non, alavetz eth venedor ac podie véner a quinsevolh persona, encara que sigue extranha ara torneria.
-A on ei era torneria?
En Llibre cinquè deth codi civil de Catalunya s’eliminèc eth dret de torneria qu’ara sonque ei aplicable a finques rustiques e cases pairaus, e non a tot tipe de finques, cases, tèrres...
Eth libre cinquè siguec aprovat peth Parlament de Catalonha eth mes de mai de 2006. Alavetz perderem un des drets mès antics deth nòste pòble. Quauquarres mos aurie d’explicar perque?